Τo ’21 είναι για μένα ένα πολύ σύνθετο και περίπλοκο φαινόμενο. Δεν
είναι απλό. Υπήρξε η πρωταρχική γραμμή, ας πούμε, του Παπαρρηγόπουλου,
που το ’βλεπε σαν μια εξέλιξη της εθνικής ιδέας. Μετά ήρθε ο Κορδάτος
που χτύπησε, με την κοινωνική σημασία της επανάστασης, την πιο πάνω
γραμμή, για να δείξει ότι η επανάσταση είχε κοινωνικό χαρακτήρα, σαν
αντίβαρο. Και το ίδιο το ’21 είναι και κοινωνική επανάσταση, γιατί πήγε
να βγάλει απ’ την Οθωμανική φεουδαρχία τον Ελληνισμό, και
εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση γιατί έβγαζε τους υπόδουλους από τον
ξένο ζυγό, από την εθνική καταπίεση.
Της Βασιλικής Σιούτη
«Να αμφιβάλλεις για όλα», έλεγε ο Μαρξ και νομίζω ότι αυτή είναι μια καλή συμβουλή.
Βέβαια κάποιοι υποτιθέμενοι μαρξιστές θα προτιμούσαν να αμφιβάλλουμε για όλα, εκτός από το κόμμα, τη γραμμή του κόμματος , τα στελέχη του κόμματος κτλ. Και αναφέρομαι σε όλα τα κόμματα της αριστεράς. Αλλά ο Μαρξ δεν έκανε τέτοιες εξαιρέσεις. Το «όλα» τα συμπεριλαμβάνει όλα, όσο ενοχλητικό ή άβολο κι αν είναι για κάποιους.